1 Hier is nog spreuke van Salomo. Koning Hiskia van Juda se amptenare het dit versamel.
2 Dit is God se reg
om iets geheim te hou.
Dit is konings se voorreg
om uit te vind
wat iets beteken.
3 So min soos iemand
die hoogte van die lug
of die diepte van die aarde
kan bepaal,
net so min kan iemand peil
wat aangaan
in die gedagtes van konings.
4 Wanneer jy die onsuiwerheid
uit silwer haal,
kan die smid
iets van die silwer maak.
5 As jy die goddeloses
by die koning wegvat,
kan hy regverdig bly regeer.
6 Moenie jou vernaam hou
voor die koning,
en moenie gaan staan op die plek
vir belangrike mense nie.
7 Dis beter
wanneer vir jou gesê word:
“Kom staan asseblief hier!”
as dat jy plek moet maak
vir iemand belangriker as jy.
As jy iets opgemerk het,
8 moet jy nie te haastig wees
om ’n saak teen iemand anders
te maak nie.
Wat sal jy agterna doen
as jou buurman jou belaglik maak?
9 Bespreek eers die saak
met die ander persoon.
Moenie te koop loop
met wat iemand vertroulik
vir jou gesê het nie.
10 Jy kan dan beskuldig word
dat jy skinder.
Dan het jy vir altyd
’n slegte naam.
11 Woorde op die regte tyd gesê,
is soos goue appels
in ’n silwer houer.
12 Soos ’n goue ring by goue juwele,
so is die wyse vermaning
by die oor wat bereid is
om daarna te luister.
13 Vir die een wat hom stuur,
is ’n betroubare boodskapper
net so verkwikkend soos sneeu
in die somerhitte van die oes.
Hy gee vir sy werkgewer
nuwe moed.
14 Iemand wat spog
oor ’n geskenk
wat hy nooit gegee het nie,
is soos wolke en wind
wat geen reën bring nie.
15 ’n Leier
kan met geduld oorreed word.
Versigtige woorde
breek harde weerstand af.
16 Wanneer jy op heuning afkom,
eet net tot jy genoeg gehad het.
As jy te veel eet,
gaan jy naar word.
17 Moenie te veel
by jou buurman gaan kuier
sodat hy te veel van jou sien
en ’n weersin in jou kry nie.
18 Iemand wat vals getuienisse
oor ’n ander versprei,
is net so gevaarlik
soos ’n knuppel, ’n swaard
en ’n skerp pyl.
19 ’n Gebreekte tand,
’n voet wat swik,
so is dit om in gevaar
staat te maak
op ’n onbetroubare mens.
20 So onvanpas soos dit is
om klere uit te trek
op ’n koue dag,
of asyn op bytsoda te sit,
so min van pas is dit dat iemand
vir jou liedjies sing
wanneer jy treurig voel.
21 As jou vyand honger is,
moet jy hom iets gee om te eet.
As hy dors is,
gee hom iets om te drink.
22 Die Here
sal jou daarvoor vergoed.
Jy sal buitendien kole ophoop
op jou vyand se kop
en hom vuurrooi maak
van skaamte.
23 So seker soos die noordewind
altyd reën bring,
so seker maak hulle
wat agteraf praat
altyd ander mense kwaad.
24 Dit is beter om op die hoek
van ’n platdak te bly,
as binne-in ’n huis saam met ’n vrou
wat oor alles stry.
25 Goeie nuus van ’n ver land af
is soos koue water
vir ’n moeë mens se dors.
26 ’n Regverdige mens
wat swig voor die goddelose
is soos ’n fontein vol modder,
soos ’n put
met vuil water.
27 Om te veel heuning te eet,
is nie goed nie,
so ook is iemand
wat voortdurend sy eie eer soek.
28 Iemand wat homself
nie in bedwang kan hou nie,
is soos ’n stad sonder ’n muur
wat beskerming bied.